Fijnstof als belangrijkste veroorzaker van luchtverontreiniging?

Er is zoveel gezegd en geschreven over luchtverontreiniging en dan vooral over de manier waarop ze ontstaat dat heel wat mensen door de bomen het bos niet meer zien. Dat is natuurlijk heel begrijpelijk. Voor luchtverontreiniging geldt in ieder geval dat er heel wat verschillende zaken van aan de basis kunnen liggen. Concreet betekent dit onder meer dat er heel wat stoffen verantwoordelijk kunnen zijn voor het ontstaan van luchtverontreiniging. In het bijzonder wordt er wat dit betreft met de vinger gewezen naar fijnstof. Is het echter in de praktijk echt wel zo dat fijnstof de belangrijkste veroorzaker is van luchtverontreiniging of blijkt dit uiteindelijk toch niet helemaal te kloppen? Wij zochten het voor je uit en hebben onze bevindingen hieronder even uitgebreid voor je op een rijtje gezet.

Hoe schadelijk is fijnstof nu echt?

Het is algemeen bekend dat fijnstof bijzonder schadelijk kan zijn voor de menselijke gezondheid. Omwille van deze reden worden er dan ook verschillende jaren heel wat maatregelen getroffen om de hoeveelheid aan stof in de lucht te beperken. Denk hierbij onder meer aan de lage-emissiezones welke in steeds meer landen en steden worden doorgevoerd. Dit gezegd hebbende is het zo dat niet alleen fijnstof een belangrijke luchtverontreiniger is. Wat namelijk bovendien ook te denken van de onderstaande stoffen?

• Koolmonoxide;
• Chloorfluorkoolstofverbindingen;
• Stikstofoxiden;
• Vluchtige organische stoffen;
• Zwaveldioxide;
• Ammoniak.

Ook de bovenstaande stoffen staan er stuk voor stuk om bekend een niet onaanzienlijke invloed te kunnen hebben op onze luchtkwaliteit. Ondanks het feit dat het dus absoluut noodzakelijk is en een goede zaak is om de hoeveelheid aan fijnstof in de lucht zoveel mogelijk te beperken mogen we tegelijkertijd toch ook de andere schadelijke stoffen niet uit het oog verliezen. Alleen op deze manier is het op termijn echt mogelijk om de luchtverontreiniging in ons land en in andere landen verspreid over de wereld constructief aan te pakken.

Hoe draagt fijnstof bij aan luchtverontreiniging?

In de praktijk kan er worden vastgesteld dat fijnstof op tal van verschillende manieren kan ontstaan. We maken wat dit betreft een onderscheid tussen de natuurlijke en de menselijke oorzaken. In eerste instantie is bijvoorbeeld bekend dat vulkanen één van de grootste, natuurlijke veroorzakers zijn van fijnstof. Dat is echter niet alles. Wat bijvoorbeeld ook te denken van de zogenaamde verbrandingsmotoren die er bestaan? Ook deze vormen in de praktijk veelal een sterk vervuilende factor. In moderne motoren wordt er vaak voor gekozen om de hoeveelheid aan fijnstof welke wordt uitgestoten te beperken door middel van een roetfilter. Dat is interessant, alleen is de motor niet de enige veroorzaker van fijnstof. Dit geldt namelijk ook voor bijvoorbeeld de rem- en bandenslijtage.

Door de jaren heen zijn roetfilters steeds effectiever geworden. Dit heeft ervoor gezorgd dat de uitstoot van bijvoorbeeld dieselauto’s tegenwoordig in vergelijking met vroeger een behoorlijk stuk lager ligt. Het spreekt voor zich dat er vooral in stedelijke gebieden sprake is van een aanzienlijke hoeveelheid aan fijnstof in de lucht. Dit gezegd hebbende is het zo dat er veel steden niet alleen geconfronteerd worden met roet, maar bovendien ook met een aanzienlijke hoeveelheid aan fijn stof uit de woestijnen.

Voor meer informatie over luchtverontreiniging en klimaatverandering in jouw omgeving kijk je verder bij TNO | Innovation for life.